Przedsiębiorstwa odpowiadają w ujęciu globalnym za 36% zużywanej energii, co stanowi ponad 1/3 całości. Dlatego też ograniczanie jej zużycia jest jednym z ważniejszych zadań przed jakimi stoją gospodarki poszczególnych krajów, a podjęcie bezpośrednich działań spada na konkretne firmy. Ograniczenie zużycia energii poprzez efektywne zarządzanie nią jest również jednym z istotnych czynników wpływających na osiągnięcie sukcesu przedsiębiorstwa. Obniżenie zużywanej energii przy jednoczesnej maksymalizacji uzyskanych wyników to właściwa droga do uzyskania wysokiej efektywności energetycznej.
Przy tego typu procesach istotnym jest zastosowanie odpowiednich standardów, najlepiej takich, które są uznane na całym świecie. Takie podejście po pierwsze wskazuje model postępowania sprawdzony przez inne przedsiębiorstwa, ograniczając ryzyko poniesienia fiaska przez organizację podczas wdrażania eksperymentalnych często rozwiązań. Po drugie postępowanie zgodnie z określonymi przez uznane instytucje standardami daje możliwość uzyskania certyfikatu potwierdzającego spełnianie określonych norm, co z kolei jest dobrze odbierane przez potencjalnych partnerów biznesowych.
W zarządzaniu energią w przedsiębiorstwie, tego typu standardy są zawarte w najbardziej uznanej i rozpowszechnionej normie ISO 50001:2011 Energy management systems – Requirements with guidance for use.
Standard ten powstał na bazie Europejskiej Normy EN 16001:2009, Systemy zarządzania energią – Wymagania i wytyczne stosowania (w Polsce przyjętej jako PN-EN 16001:2009) oraz systemu zarządzania energią obowiązującego w Stanach Zjednoczonych. W Polsce została ona przyjęta jako PN-EN ISO 50001:2012 Systemy zarządzania energią – Wymagania i zalecenia użytkowania.
Norma ISO 50001 wychodzi naprzeciw potrzebom współczesnej gospodarki dla której efektywne zarządzanie energią to zarówno element rozwoju, jak i czynnik wpływających na ochronę środowiska naturalnego. Ciągła poprawa efektywności użytkowania energii wiąże się z redukcją emisji gazów cieplarnianych. Wpływa również na wzrost świadomości ekologicznej osób związanych z przedsiębiorstwem: dostawców, odbiorców, pracowników.
Koncentruje się w głównej mierze na użyciu i zużyciu energii. Punktem wyjścia jest ustalenie bazowego poziomu wykorzystania energii, który ma zapewnić poprawny wynik energetyczny, oraz uzyskanie efektywności energetycznej dzięki określeniu wskaźników zużycia i wykorzystania energii.
Norma ISO 50001 określa:
- wymogi identyfikacji aktualnego oraz przewidywalnego zużycia energii,
- wymogi dla wprowadzenia polityki energetycznej,
- wymogi określające obszary znaczącego zużycia energii i plany redukcji jej zużycia,
- wymogi wprowadzenia systemu monitorowania oraz mierzenia zużycia energii w ramach cyklu Deminga PDCA.
W ramach wdrażania wymagań normy ISO 50001 przedsiębiorstwo opracowuje i wdraża politykę energetyczną, koncentrując się na szczególnie energochłonnych obszarach swojej działalności.
System Zarządzania Energią zgodny z normą ISO 50001 mogą wdrażać praktycznie wszystkie przedsiębiorstwa, bez względu na wielkość, branżę, rodzaj prowadzonej działalności. Najbardziej przydatny będzie on rzecz jasna w firmach charakteryzujących się wysokim zapotrzebowaniem na energię.
Jakie korzyści wynikają z wdrożenia ISO 50001?
Jest ich wiele, najważniejsze z nich:
- efektywne zarządzanie energią w przedsiębiorstwie poprzez identyfikację i kontrolę nad energochłonnymi obszarami działalności,
- ograniczenie wydatków na zużycie energii i co za tym idzie – zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności,
- stosowanie najlepszych praktyk w obszarze zarządzania i wykorzystywania energii;
- redukcja emisji gazów cieplarnianych,
- wzrost konkurencyjności,
- zyskanie miana firmy dbającej o środowisko naturalne i społecznie odpowiedzialnej,
- zgodność działania z wymogami prawnymi dotyczącymi emisji gazów cieplarnianych,
Jaka jest liczba certyfikowanych firm na świecie i jak Polska wypada na tle innych krajów, przedstawia poniższy wykres
Polska jak widać znajduje się na szarym końcu, liczba przedsiębiorstw Norweskich nie do końca odpowiada temu jak w rzeczywistości podchodzi się w tym kraju do problematyki zarządzania energią w przedsiębiorstwach. Na jednym ze spotkań dotyczących efektywności energetycznej przedsiębiorstw w którym uczestniczyli przedstawiciele tego kraju, pojawiło się pytanie dotyczące małej liczby firm posiadających certyfikaty ISO 50001. W odpowiedzi padło iż stosowanie standardów tożsamych z tymi zawartymi w ISO 50001 jest codziennością w norweskich przedsiębiorstwach , stąd ich powszechność powoduje brak zainteresowania, gdyż uzyskanie takiego certyfikatu jest tylko i wyłącznie zabiegiem marketingowym, który firmom skandynawskim znanym z poszanowania środowiska i energii nie jest specjalnie potrzebny.
Biorąc pod uwagę fakt iż kupujący na całym świecie zaczynają zwracać coraz baczniejszą uwagę na to czy dany produkt jest wytwarzany z poszanowaniem nie tylko środowiska, ale i energii, dążenie przedsiębiorstw do posiadania certyfikatu ISO 50001 z pewnością będzie coraz większe. To bardzo dobrze ponieważ jest to zbiór najlepszych praktyk pozwalających organizacji na jak najskuteczniejsze i co ważne – ciągłe doskonalenie efektywności zużycia energii przy zachowaniu zgodności z wymaganiami prawnymi.
Opracowanie zespół oszczędnybudynek.pl