Stale rosnące ceny energii są jednym z czynników motywujących konieczność energooszczędnego budownictwa i remontów. W ramach polityki ochrony środowiska ustawodawcy wprowadzili wymóg szczelnych przegród budowlanych dla wszystkich nowo realizowanych budynków. Środki oszczędzające energię, takie jak instalowanie nowoczesnych systemów grzewczych czy okien, mogą w pełni rozwinąć swój potencjał tylko po wyeliminowaniu niepożądanych przewiewów powietrza przez przegrody zewnętrzne. W rezultacie szczelność powietrzna staje się warunkiem realizacji aktualnych wymagań energetycznych. Pomiar BlowerDoor umożliwia testowanie szczelności powietrznej budynków. Dzięki niemu można również zapobiec poważnym uszkodzeniom struktury budynku, spowodowanym przez ciepłe i wilgotne powietrze w pomieszczeniach, przenikające w konstrukcję budynku przez szczeliny. Poza tym poziom komfortu w pomieszczeniach rośnie dzięki wyeliminowaniu przeciągów lub zastojów zimnego powietrza. Podczas remontów już istniejących budynków bariera powietrzna (przegrody zewnętrzne) planowana zgodnie z przyjętymi standardami, powinna spełniać aktualne standardy domu niskoenergetycznego lub nawet pasywnego.
Bajka o Oddychającym Budynku
Istnieje mit, że budynki muszą mieć szczeliny i spoiny, by „naturalnie oddychać”. Taka wymiana powietrza odbywa się w sposób niekontrolowany – do budynku przenika z zewnątrz za dużo lub za mało powietrza a zanieczyszczenia i kurz mieszają się z powietrzem w pomieszczeniu. Wskutek tego budynek musi być wietrzony przez częste otwieranie okien lub za pośrednictwem systemu wentylacyjnego. Obowiązujące przepisy określają jednoznacznie ilość wymian powietrza w budynkach.
Wymagana wartość współczynnika n50 zgodnie z WT2014:
- dla budynków z wentylacją grawitacyjną: n50 ≤ 3,0 [h-1]
- dla budynków z wentylacją mechaniczną: n50 ≤ 1,5 [h-1]
- dla budynków pasywnych: n50 ≤ 0,6 [h-1].
„Szczelność powietrzna” nie oznacza zatem kompletnej hermetyzacji budynku, lecz raczej unikanie niepożądanych przepływów przez powłokę budynku. Jest to ważne, ponieważ uciekające przez spoiny ciepłe powietrze zwiększa koszty energii. Jednocześnie ciepłe powietrze przenosi wilgoć. Na zewnątrz ściany budynku jest zimno i wilgoć ulega skropleniu. Skropliny mogą z czasem powodować poważne uszkodzenia struktury. Powietrze z zewnątrz przechodząc do budynku przez spoiny przenosi do wewnątrz budynku również alergeny z materiałów budowlanych i cząstki kurzu, co może odbijać się na zdrowiu przebywających tam osób.
Typowe nieszczelności budowlane
Nieszczelności związane z konstrukcją budynku pojawiają się często przy złączach i przejściach. Przy planowaniu bariery powietrznej (bryły budynku ograniczonej nieprzepuszczalnymi przegrodami: ściany, okna, dach,) ta przestrzeń musi być uwzględniona, by później uniknąć kosztownych przeróbek.
Typowe nieszczelności występują najczęściej w następujących miejscach:
- w połączeniach i spoinach elementów konstrukcyjnych
- w przepustach rur i kabli pomiędzy sąsiadującymi ze sobą pomieszczeniami składowymi budynku
- przy połączeniu do ziemi różnych elementów (np. drzwi i okien przylegających do podłogi)
- na połączeniu różnych materiałów (np. masywnych/ lekkich elementów)
- przy przybudówkach i wykuszach
- przy sklepieniach okiennych i drzwiowych
- przy oknach dachowych i lukarnach
- przy lukach podłogowych
Zasada pomiaru BlowerDoor
Zasady przeprowadzania badań szczelności budynków metodą ciśnieniową określa norma PN-EN ISO 9972 „Cieplne właściwości użytkowe budynków. Określanie przepuszczalności powietrznej budynków. Metoda pomiaru ciśnieniowego z użyciem wentylatora”. Norma ta w roku 2015 zastąpiła wcześniejszą normę PN-EN 13829 wprowadzoną w 2002 dla unifikacji polskich przepisów z przepisami Unii Europejskiej. Do wykonania pomiaru służą specjalne zestawy jak np. Minneapolis BlowerDoor. Pomiary szczelności uzupełnia się termowizyjnym badaniem powłoki budynku mającym na celu wskazanie konkretnych miejsc odpowiadających za nieszczelność(opcjonalnie wykorzystuje się anemometry). Dane otrzymane podczas pomiaru dostarczają dowodów o jakości wykonania robót budowlanych w badanym budynku. Wnioski te są ilustrowane i udokumentowane w końcowym raporcie z badania.
W celu wykonania pomiaru dmuchawę BlowerDoor montuje się w drzwiach zewnętrznych lub w oknie budynku. Wszystkie pozostałe drzwi zewnętrzne i okna muszą być zamknięte. Wszystkie wewnętrzne drzwi w budynku pozostawia się otwarte celem uzyskania jednakowego ciśnienia w badanym budynku.
Przy pomocy dmuchawy BlowerDoor powietrze jest w sposób ciągły wysysane z budynku, aż do osiągnięcia podciśnienia 50 Pa; osoby mogą w tym czasie przebywać w budynku nie odczuwając żadnego dyskomfortu. Jeśli w powłoce budynku są nieszczelności, powietrze przeciska się przez nie.
Powyższy materiał jest objęty prawem autorskim, należącym do BlowerDoor GMBH
Od redakcji: koszt wykonania testu szczelności BlowerDoor rozpoczyna się od około 1000PLN wzwyż, a jego ostateczna wysokość jest zależna od kubatury budynku, oraz badanego stopnia szczelności.